Een kijk op de Protocollen Leesproblemen en Dyslexie

Een kijk op de Protocollen Leesproblemen en Dyslexie

In 2001 verscheen de eerste versie van het Protocol Leesproblemen en Dyslexie (Wentink &Verhoeven, 2001). Toen ze eenmaal gratis in de brievenbus vielen, was het een beetje een teleurstelling voor wie er op gewacht had: te groot, te dik en te veel over het hoofd van de groepsleerkracht heen geschreven. Het voelde als een gemiste kans! En het daaropvolgende deel voor groep 5 tot en met 8 was geen wezenlijke verbetering.

De reacties uit de praktijk waren gelijkluidend. Het Masterplan Dyslexie, onderwijsbegeleidingsdiensten en onderwijsadviesdiensten deden hun uiterste best om de vertaalslag van de Protocollen naar de praktijk te maken, maar dat ging moeizaam.

Inmiddels zijn er in de loop der jaren voor alle onderwijsrichtingen Protocollen verschenen, van (speciaal) basisonderwijs tot aan Wetenschappelijk Onderwijs. Elke zichzelf respecterende school heeft tegenwoordig een al dan niet eigen Dyslexieprotocol in de orthotheek staan en heel veel scholen praktiseren het ook!

Er veranderde echter langzamerhand veel in het onderwijs. Termen als “Handelingsgericht” en “Opbrengstgericht” zijn gemeengoed geworden in de basisscholen, er is bijna geen groepsleerkracht meer die niet van de Referentieniveaus heeft gehoord en we hebben de onderwijsbehoeften van al onze leerlingen al vrij duidelijk in beeld, passend onderwijs werd in 2014 een feit en CITO verplaatste de data voor afname van de DMT en de AVI naar januari en juni. Bovendien hebben de toetsontwikkelaars bij Cito ook niet stil gezeten, dus er zijn weer een heleboel aanvullende toetsen bij gekomen.

Het werd dus hoog tijd voor nieuwe Protocollen Leesproblemen en Dyslexie, want alle gratis te downloaden updates, aanpassingen en aanvullingen maakten het niet meer zo overzichtelijk.

In 2011 zijn ze eindelijk verschenen in 4 delen en dat is een hele verbetering. Het zijn handzame naar de leerkracht toe geschreven boeken geworden. De inhoud is aangepast aan de nieuwe Toetskalenders en aan de nieuwe ontwikkelingen in het onderwijs. En het Onderwijscontinuüm van CED-groep (Struiksma &Rurup, 2008) heeft gediend als kapstok voor de indeling in de verschillende zorgniveaus. Het mooie is dat alle protocollen beginnen met de inrichting van een rijke leeromgeving en goed lees- en spellingonderwijs, want hiervan profiteren alle leerlingen, dus ook en vooral de leerlingen met dyslexie en/of leesproblemen.

In 2017 verscheen het Protocol Preventie van Leesproblemen groep 1 en 2.

Via onderstaande link zijn alle bij de protocollen behorende downloads gratis te verkrijgen:

https://dyslexiecentraal.nl/doen/werken-met-de-protocollen/werken-met-protocollen-het-basisonderwijs

Helaas zijn de "nieuwste" protocollen niet meer gratis, maar wel gratis te downloaden via Dyslexie Centraal.

In 2021 verscheen uiteindelijke de laatste publicatie: Richtlijn Dyslexie en Protocol Ernstige Dyslexie (ED). Hiermee verdween ook de term Ernstige Enkelvoudige dyslexie. Zie voor alle informatie de website van Dyslexie Centraal (dyslexiecentraal.nl). Dit protocol is leidend vanaf 01-01-'22 en gratis te downloaden via deze link: https://dyslexiecentraal.nl/doen/materialen/protocol-dyslexie-diagnostiek-en-behandeling-30 

Dit Protocol wordt gebruikt in het kader van de vergoede zorg (vanuit de Jeugdwet)  bij leerlingen in het basisonderwijs met Ernstige Dyslexie.

Hiermee een kijk op alle protocollen gericht op leesproblemen en dyslexie tot nu toe. Eigenlijk informatie die op geen enkele basisschool zou mogen missen.